تاریخ اندلس: هشام بن عبدالرحمن (۲)

هشام فروتنی دوراندیش بود و برای استقرار نظم و عدالت سخت کوشا چنان که  وقتی شنید پسر بزرگش عبدالملک علیه او توطئه می کند در حال او را بگرفت و به زندان کرد و او سال ها در زندان بود و پس از مرگ پدر بمرد. بیش از جهاد و غزو به اصلاح و آبادانی علاقه داشت بنای مسجد جامع قرطبه را که پدرش آغاز کرده بود و بیش از اتمامش مرده بود، او به پایان رسانید. چند مسجد دیگر بنا نمود و قرطبه را به انواع بناها و باغ های زیبا  و پرشکوه زینت داد. پل مشهور قرطبه  را که سمح بن مالک  بر نهر الکبیر  ساخته بود تجدید بنا کرد و در ان کار مالی عظیم هزینه نمود و خود بر بنای آن نظارت می کرد. خلاصه عهد  او در اندلس عهد آرامش  و آسایش بود.

هشام مجالس علم و ادب را  دوست می داشت و مجالس حدیث و فقه را بر آنها ترجیح می داد. در عصر او مذهب مالکی رواج یافت. ابو عبدالله مالک بن انس(۹۵-۱۷۹ هجری)  معاصر او بود. مالک صفات و خصال او چون عدل و تقوایش را می ستود. آن دو با وجود دوری از یکدیگر در یک چیز احساس یکسانی داشتند و آن دشمنی با بنی عباس بود. جمعی از فقهای اندلس از زمان عبدالرحمن الداخل به مشرق  آمده بودند. مقدم ایشان زیاد بن عبدالرحمان و عیسی بن دینار  و سعید بن ابی هند و یحیی بن یحیی اللیثی بود. اینان نزد مالک بن انس درس خوانده بودند و از علم و اجتهاد او بهره مند شده بودند و کتاب الموطا او را نقل می کردند و به دست ایشان مذهب مالک،  در عصر هشام در اندلس رواج یافت. هشام از مالک و مذهب او تجلیل می کرد و این امر به رواج و ریشه دواندن آن در افزود. مردم اندلس پیش از این به مذهب اوزاعی  امام مردم شام عمل می کردند. در عصر هشام  نفوذ فقها و روحانیون فزونی یافت  و مهم ترین مناصب را اشغال کردند و در امور دولت دخالتشان افزون شد در حالی که عبدالرحمن الداخل آنان را از خود دور می کرد و از دخالت و نفوذ ایشان بر حذر بود.

عنان، محمد عبدالله (۱۳۸۰) تاریخ دولت اسلامی در اندلس . ترجمه عبدالمحمد آیتی. نشر کیهان. جلد اول.  صص ۲۴۵-۲۴۷

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *