هنر در آفریقای سیاه

آشکار است که حیطه هنرهای تجسمی ، فراورده های آفریقای سیاه  برای برآوردن نیازهای دینی و جادوگری است و همچنین در آفرینش  این آثار  غایت اجتماعی  مطمح نظر بوده است: برای تملک شیی با ویژگی های  معین یا به خاطر  حق پوشیدن  لباسی  که موقعیت گروهی ویژه صاحب لباس(cloth) را نشان می دهد. این آثار همچنین نیازهای سیاسی  را بر آورده می سازند: برای نمونه قدرت شاه به تخت  و گاه او بستگی دارد. یا در برخی  کاربردهای  حفظ صلح و امن باید از صورت بهره گیرند. یا برخی اوقات این آثار از نمادی اعتبار  و حیثیتی برخوردارند، ماند گنجینه هایی که روسای قبایل  به داشتن آن می نازند یا خانه های دو طبقه  که برخی از اعیان برای خود می سازند. یا برای بازی هستند، مانند عروسک هایی که خیلی پرداخته اند و دختران کوچک در میان اقوام آفریقا  با آن بازی می کنند. اما این ها این حقیقت را نفی نمی کند که این اشیا در سیاهان آفریقا که آنها را به کار می برند یا به آن می نگرند واکنشی جمال شناختی برمی انگیزاند و تنها در مورد اشیای ساخته شده صنعتی نیست که این گونه  واکنش ها به چشم می خورد.(اعلم و دیگران، هنر و فرهنگ آفریقای سیاه)

برای یک آفریقایی که کاملا در سنت قبیه ای باستانی اش محصور باشد تقلید از طبیعت موردی ندارد- حتی اگر مشاهده گر بسیار دقیقی هم باشد. از نظر او ارائه عین به عین هیات انسان نادرست است چون این هیات نه از زندگی بهره دارد، نه از زیبایی. این آفریقایی می کوشد شکل جدید و تصویر معقولی از موجودات ماورا الطبیعی بسازد: سعی می کند، صورتی لاهوتی و آن جهانی خلق کند. گر بخواهیم درک درستی از یک تمدن بیگانه بدست آوریم، باید پوسته ظاهری واقعیت ها را بشکافیم و با نگاهی عمیق هنر آن را بررسی کنیم. نمودار فرهنگی آفریقای امروز بسیار پیچیده است و باز نمودن آن دشوار،  و سرچشمه های آن به دوره ماقبل تاریخ مکتوب می رسد. روایت هایی که به تحقیقات متکی نیستند مورد تردیدند. نظریه های مختلف در مواجهه با واقعیتی پیچیده و پویا در می شکنند. آنچه احتمالا در مورد یک دهکده صدق می کند، در مورد دهکده دیگر چه بسا کاملا اشتباه است. از این رو خواننده باید توجه داشته باشد که هیچ نظریه ای قطعی نیست و فراموش نکند که در آفریقا هم مثل هر جای دیگری قاعده بدون استثنا وجود ندارد.(مفهوم هنر آفریقا، ۱۳۶۲)

منابع:

اعلم، جلال الدین و دیگران. هنر و فرهنگ آفریقای سیاه. مجموعه دوازده مقاله.نشر سروش. صص ۱۱۵-۱۱۶

مفهوم هنر آفریقا(۱۳۶۲) فصلنامه هنر . شماره ۴

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *