از دانشمندان عصر حکم ابوالقاسم عباس بن فرناس بود، فیلسوف و علامه و ریاضیدانی بی همتا. او در تاکرنا(تاکُرُنّا، نام کوره و ناحیهای کوهستانی در جنوب اندلس که امروزه به کوهستان رُنده مشهور است: ویکفقه.) متولد شد، از اصلی بربری. از جوانی در فلسفه و نجوم و کیمیای صناعی استادی یافت. او نخستین کسی است در اندلس که توانست از سنگ شیشه بسازد دو نیز در موسیقی مهارت داشت.
آلتی نجومی برای شناختن وقت ساخته بود به نام ” المیقاته” . او را اختراعات بسیار دیگری است. گویند که می خواست وسیله ای برای پرواز بسازد و برای خود بالهایی به صورتی خاص بساخت و از ناحیه رصافه به قصد پرواز حرکت کرد و به هوا پرید، سپس در همان جا در مسافتی دور بیفتاد
مومن بن سعید شاعر درباره او گوید:
یطم علی العنقاء فی طیرانها
اذا ما کسی جثمانه ریش قشعم
عبدالحمید بن بسیل وزیر گوید: “عباس بن فرناس در مدت عمر خود ابداعات لطیفه و اختراعات عجیبه داشت. عود می نواخت و آهنگ های زیبا می ساخت. با وجود این شعر نیکو می گفت. مردی نیکو روش و صاحب فواید بسیار بود” . ابن فرناس با اختراعات عجیب خود جهان را به حیرت افگند. در عقیده او طعن زدند و به زندقه محکومش نمودند، ولی دست قضا او را از مرگ نجات داد. عمر دراز کرد، سال ها نیز پس از حکم در عصر عبدالرحمن پسر او بزیست و در زمان نوه حکم امیر محمد بن عبدالرحمن وفات کرد. او را در سه دوره حکم و پسرش و نوه اش شعرهای نیکو است.
عنان، محمد عبدالله (۱۳۸۰) تاریخ دولت اسلامی در اندلس . ترجمه عبدالمحمد آیتی. نشر کیهان. جلد اول. ص ۲۷۰
عکس از ویکیپدیا