سنخ رفتاری |
نام قبیله |
تعریف سنخ رفتاری |
همراهی کامل |
بنی هاشم ، اوس و خزرج |
با شروع بعثت پیامبر(ص) و اطلاع یافتن از مبانی دین توحیدی، درپذیرش و روی آوردن به یکتاپرستی تردید نکردند |
همراه حداکثری | بنی حارثه بن حارث در غزوه احد و خندق؛
قبیله بنی اسلم و منت گذاشت بر پیغمبر برای اسلام آوردن خود، آنها در غزوه تبوک برخی از بنی اسلم از شرکت در سپاه خودداری کردند |
با وجود پذیرش اسلام، در برخی مواقع سخت و دشوار در برابر وعده های خداوند و پایمبر(ص) دچار تردید شدند و از همراهی با پیامبر (ص) و مسلمانان خودداری ورزیدند مثلا به بهانه سرما و گرسنگی و بیم از حمله کفار به قلاع و محل سکونتشان خواهان ترک صحنه نبرد شدند و بی اذن پیامبر (ص) عزم عقب نشینی کردند. |
نیمه همراه |
قبیله خزاعه: تا پس از صلح حدیبیه اسلام نیاوردند ولی همیشه از حامیان و طرفداران پیامبر بودند. |
اسلام نیاوردند ولی در جریان غزوه ها و سریه هایی که رخ داد از کمک رسانی و اطلاع رسانی به پیامبر (ص) خودداری نکردند و به رسم پایبندی به عهد و پیمان قدیم که میان آنها و عبدالمطلب جد پیامبر بسته شده بود از قریش و تحرکات آنها علیه مسلمانان به پیامبر (ص) خبر رسانی می کردند. |
همراه حداقل |
بنی زهره |
قبایلی که اسلام نیاوردند و در مواقعی که برکفر باقی ماندند، با این حال، از شرکت در نبرد علیه مسلمانان خودداری کردند |
غیر همراه |
طوایف قریش: بنی الحرث بن فهر، بنی محارب بن فهر، بنی لوس بن غالب، بنی امیه، بنی مغیره |
از هیچ گونه اقدامی علیه ایشان و یاران مسلمانش خودداری نکردند و در دوره دعوت مکی و مدنی پرچمدار مخالفت و عناد و سرکشی بودند |
منبع:
مظاهری، اعظم . ترابی فارسانی، سهیلا. پیرمرادیان، مصطفی. تحلیل آماری رفتارشناسی قبایل عرب ساکن حجاز دعوت در مقابل دعوت پیامبر اکرم (ص). فصلنامه پژوهش های تاریخی. سال پنجاه و چهارم. دوره جدید. سال دهم. شماره اول (پیاپی ۳۷).صص ۲۲۹-۲۴۵