در سال های پایانی عصر والیان و کمی پیش از شکل گیری امیرنشین اموی اندلس، گرسنگی و استمرار جنگ های داخلی موجب شد تا مسلمانان، مناطق شمالی از جمله اشتورقه را ترک کرده و تعداد زیادی از آنها به شمال آفریقا پناه ببرند. آن گونه که نویسنده اخبار مجموعه نوشته است، در نتیجه این بحران: “فخف سکان الاندلس” در این سال ها آنچه محقق شد کاهش قوای مسلمین در اندلس و تقویت پایگاه های مسیحیان در شمال اسپانیا بود. در این روزگار از تمامی شهرهای شمال ایبری فقط اریونه در دست مسلمین مانده بود که آن هم در سال ۱۴۲ هجری قری سقوط کرد. حتی در دوران حکومت امویان اندلس که تا حدود زیادی وحدت سیاسی سرزمین مشهود بود، خصومت قبیلگی اعراب با یکدیگر و آنها با بربرها، جنگ های امویان با دولت های مسیحی شمال را تحت الشعاع قرار می داد و نتیجه مستقیم آن تضعیف مسلمین، کاهش قلمرو سیاسی آن ها و تقویت مسیحیان اسپانیا بود. (ناصری طاهری، ۱۳۸۷)
ناصری طاهری، عبدالله (۱۳۸۷) نگاهی به دوران پایانی اندلس اسلامی و بررسی علل آن. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. شماره صص ۱۱۳-۱۲۸