رضا خان و برخورد دو گانه او با لومپن ها
رضا خان قبل از آن که رضا شاه شود، چه در هنگام وزارت و چه در هنگام نخست وزیری ، به مانند هر گروه قدرت طلبی در ایران آن روز، به نحو گسترده ای از لومپن ها برای نیل به اهداف خود ، که مهم ترین آن تغییر در سلطنت بود، استفاده کرد. در هنگام نخست وزیری وی این گروه ها در میان مردم تبلیغاتی به سود رضا خان و بر علیه احمد شاه می کردند و به این وسیله زمینه افکار عمومی را برای قدرت رسیدن وی فراهم می کردند. اما جالب این که پس از رسیدن به تاج و تخت ، تحت تاثیر دو عامل دست از حمایت آن ها بر داشت:
یکی تجرییاتی که در این زمینه کسب کرده بود، بدین معنی که خود قبل از رسیدن به قدرت، به عینه دیده بود که هر حزب و گروهی با استخدام آنها به راحتی می تواند به مقاصد خود(بدون تاکید بر سایر وسایل مبارزه حزبی، و چهارچوب قانونی آن ) دست یافته و حتی دولت را ساقط کند.
دیگری تاکید او بر تشکیل یک حکومت مرکزی قدرتمند که بر تمام کشور مسلط باشد.
به همین جهت اقدامات و اصلاحاتی انجام داد که از نفوذ و خودنمایی این گروه ها در جامعه کاست، از جمله تشکیل شهربانی و نیروهای انتظامی جدیدی که مسئول نظم و امنیت در شهرها بودند، کاستن از نقش و اهمیت خان ها و روسای قبایل که نیروی بسیار مهمی در ساختار سیاسی کشور بودند. و پیوسته از لومپن ها در راستای اهداف خود استفاده می کردند و غیره. توتالیتوریسم او نیز از نفوذ و قدرت احزاب و گروه های سیاسی کاست
زاده محمدی، مجتبی.(۱۳۸۵). لومپن ها، در سیاست عصر پهلوی. نشر مرکز. صص ۶۸-۶۹