کوچک خان در نبرد با سپاه محمد علی میرزا در گمش تپه حاضر بود و در این درگیری به شدت زخمی شد. او را برای درمان به کنسولگری روسیه بردند و در صدد جذب او بر آمدند. میرزا در جواب پیشنهاد محمد علی میرزا در این باره گفت : “من ترجیح(، prefer,prepare) می دهم مرگ را و حاضر نیستم که قدمی خلاف آمال ملت ام بردارم”
برای تکمیل درمان وی را به بادکوبه بردند در حالی که اندک دارایی اش به یغما رفته بود. از آن جا که به حکم کنسولگری تزاری اجازه اقامت در موطن خود را نداشت. پس از بازگشت به رشت راهی تهران شد. این ایام مقارن اولتیماتوم و هجوم روسیه به ایران بود(۱۲۹۰/۱۹۱۱) میرزا کوچک در شرایط بسیار دشوار و در کمال فقر گذران زندگی می نمود. (غفاری هشجین و نعیمی)
غفاری هشجین، زاهد. نعیمی، عباس. مطالعه نقش سیاسی کوچک خان در فرایند نهضت جنگل. فصلنامه مطالعات تاریخی