پارسی آشفته در دوره صفوی

سست گویی و کم مایگی بلایی بود که از سده نهم دامنگیر ادب فارسی شد و هیچ تازگی نداشت، اما در عهد صفوی انگیزه های تازه  بر آنچه پیش از آن بود افزوده شد، و چون این وضع در دوره یی طولانی تر و در سرزمین های پهناورتر جریان داشت طبعا پیامد های آن آشکارتر از پیش بود. در این باره به ذکر  شاهد های زیرین، بی رعایت نظم تاریخی، بسنده می شود:

باشد همیشه یار درون دلم مدام     آن زهره ام کجاست که بینم به سوی دل

همیشه و مدام تکرار یک معنی است                                                                      (ثنایی)

 

اساس پارسایی را شکستم تا چه پیش آید                  سر بازار رسوایی  نشستم تا چه پیش آید

اساس را نمی شکنند، بر سر بازار، نه سر بازار                                                            (سقای ماوراء النهر)

 

گلندامی که می جوشد نزاکت از گریبانش              بدست خویش بندم برگ گل گیرم چو دامانش

(ناصر علی سهرندی)

نزاکت هاست در آغوش میناخانه حیرت                                  مژه بر هم مزن تا نشکنی رنگ تماشا را

(بیدل)

نزاکت بر کنار ، رنگ تماشا چگونه رنگیست و آن را چگونه می شکنند؟

صفا، ذبیح الله.(۱۳۸۲). تاریخ ادبیات ایران.جلد چهارم. تلخیص محمد ترابی. چاپ دوم. نشر  فردوس. صص ۲۰۱-۲۰۲

 

 

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *